Bến Tre – Hôm nay 31/5, Oxfam cùng Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nuôi trồng và Khai thác thủy sản bền vững (thuộc Hội Nghề Cá Việt Nam), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và đối tác ba tỉnh Trà Vinh, Tiền Giang và Bến Tre tổ chức hội thảo khởi động dự án trị giá 4,3 triệu Euro, do Liên minh châu Âu (EU), Oxfam và các đối tác đồng tài trợ, hướng tới phát triển bền vững hai chuỗi giá trị nghêu và tre tại Việt Nam.
Hiện nay, có khoảng 1,5 triệu người sản xuất quy mô nhỏ ở Việt Nam có nguồn sinh kế chính phụ thuộc vào sản xuất, chế biến nghêu và tre. Tuy nhiên, họ đang đối mặt với rất nhiều bất lợi và thách thức so với các tác nhân khác trong chuỗi giá trị, thu nhập thấp và đa số vẫn là những hộ nghèo.
Theo bà Nguyễn Thị Lê Hoa, Phó Giám đốc Tổ chức Oxfam tại Việt Nam, “Người nông dân sản xuất quy mô nhỏ là mắt xích đầu tiên và rất quan trọng trong các chuỗi giá trị. Vai trò và vị thế của họ cần được nhìn nhận một cách công bằng bởi không có họ, chuỗi giá trị không thể tồn tại. Để chuỗi giá trị có thể phát triển bền vững, sản phẩm đáp ứng được những tiêu chuẩn về chất lượng và yêu cầu của thị trường, cần có các hỗ trợ để nâng cao năng lực sản xuất và vị thế của người nông dân, giúp họ cải thiện thu nhập từ nguồn sinh kế này một cách bền vững”.
Song song với việc hỗ trợ cải tiến kĩ thuật sản xuất, nâng cao giá trị gia tăng và hiệu quả trong chế biến và kinh doanh, dự án tập trung xây dựng năng lực của các hộ sản xuất quy mô nhỏ, hỗ trợ kĩ thuật các doanh nghiệp đầu ngành trong chuỗi nghêu và tre nhằm đạt được các tiêu chuẩn sản xuất bền vững quan trọng như MSC (Marine Stewardship Council) dành cho nghêu, FSC (Forest Stewardship Council) dành cho tre. Đó là điều kiện tiên quyết để tiếp cận những thị trường khó tính như châu Âu.
“Sản phẩm thủy sản đạt được chứng nhận MSC sẽ có cơ hội thị trường lớn ở trên 100 quốc gia, có được giá trị cao và thương hiệu tốt. Việc thúc đẩy người nuôi và các doanh nghiệp gắn kết theo chuỗi hướng đến chứng nhận MSC sẽ giúp nâng cao vai trò người dân, tăng lợi ích kinh tế, gắn kết bảo vệ môi trường sinh thái và ổn định phát triển xã hội, ngành hàng”, Tiến sĩ Lê Thanh Lựu, Giám đốc Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nuôi trồng và Khai thác thủy sản bền vững (ICAFIS) cho biết.
Theo ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam: "Các công ty lớn trong ngành nghêu và tre có thể áp dụng mô hình kinh doanh mang lại lợi ích cho người thu nhập thấp bằng cách tìm nguồn cung ứng trực tiếp từ những người sản xuất quy mô nhỏ. Điều này sẽ giúp chính doanh nghiệp có nguồn cung cấp ổn định và tập trung mà các đối thủ cạnh tranh không thể dễ dàng xâm nhập, đồng thời đạt được hiệu quả tiếp thị xã hội ở các thị trường EU, Nhật Bản và Mỹ”.
Các thị trường mới cho nghêu và tre sẽ được nghiên cứu và tiếp cận thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại trong nước và quốc tế, đặc biệt là các đối tác châu Âu như Mạng lưới mây, tre quốc tế (INBAR), hiệp hội và mạng lưới các nhà bán lẻ quốc tế như Amazon, Morrison, Wallmart, Axfood…
Ngoài ra, một trong những mục tiêu quan trọng của dự án là thúc đẩy môi trường chính sách thuận lợi, từ đó nâng cao hiệu quả quản trị chuỗi giá trị. Các liên minh công - tư bao gồm chính quyền địa phương, các tổ chức dịch vụ công, các tổ chức tài chính, doanh nghiệp đầu ngành, các tổ chức chính trị xã hội và đối tác sẽ được thành lập tại năm tỉnh dự án. Các liên minh sẽ tập trung thúc đẩy triển khai các chính sách phát triển ngành, tăng cường xúc tiến thương mại, tiếp cận thị trường và tín dụng, đồng thời tham gia giám sát và hành động để phát triển bền vững và toàn diện các chuỗi giá trị.
Dự án “Phát triển bền vững và toàn diện chuỗi giá trị nghêu và tre tại Việt Nam” sẽ được thực hiện trong bốn năm (2018 – 2022) tại năm tỉnh Bến Tre, Trà Vinh, Tiền Giang, Thanh Hóa và Nghệ An, mang lại lợi ích cho 150 nhóm sản xuất với 35.000 thành viên và 60 doanh nghiệp chế biến vừa và nhỏ.
Dự án do Oxfam quản lý và phối hợp thực hiện cùng các đối tác là Trung tâm hợp tác quốc tế nuôi trồng và khai thác thủy sản bền vững (ICAFIS), Trung tâm nghiên cứu lâm sản ngoài gỗ (NTFPRC) và Phòng thương mại công nghiệp Việt nam (VCCI).
Xem thêm về dự án: